Na Idade Media, o catalán alcanzou a plenitude e utilizábase como lingua oficial e de cultura. No século XVI, o castelán comezou a penetrar na vida social e cultural catalá. En 1659 a Cataluña do norte incorporouse a Francia. No resto dos países cataláns, agás Andorra, a creación do estado español comportou unha utilización do castelán como lingua oficial.
Ao longo do século XIX, a castelanización do país aumentou porque a imposición oficial do castelán era cada vez maior.
Despois da Guerra Civil Española a instauración da ditadura franquista representou un golpe moi forte para a vitalidade do catalán: prohibiuse no ensino, na administración, etc.
Na actualidade, o catalán en España ten unha situación diferente:o seu recoñecemento legal é menor que no castelán.
Fóra de España a situación do catalán é distinta: en Andorra, malia ser a única lingua oficial, posúe o mesmo recoñecemento ca en España; en Cataluña do norte e na cidade do Alguer a lingua atópase en proceso de substitución.